LỜI NGƯỜI LIỆT SỸ DẶN CON
Lớn lên nhé, con ơi,
lớn như một cái cây tắm đầy ánh sáng.
Khi ngã xuống, vây bàn tay dũng cảm,
cha đã đổi về ánh sáng ấy cho con.
Hãy lớn lên, con ơi,
lớn như một cánh chim giữa bầu trời trong sạch.
Khi ngã xuống, cha nằm ngửa mặt
và mỉm cười: – Bầu trời giành cho con!
Lớn lên nhé, con ơi,
và đừng hỏi: Cha còn hay mất?
Cha vẫn sống trong lòng mọi người,
Cha vẫn sống trong ánh sáng, bầu trời.
Hãy lớn lên, lớn lên.
làm cảnh chim bay cao, làm thân cây mọc thẳng,
làm một người biết ước mơ và có lòng dũng cảm,
dưới ánh sáng, bầu trời
mà cha đã đổi về. Hãy lớn lên, con ơi!
Lớn lên nhé, con ơi,
và đừng hỏi: Cha còn hay mất?
Cha sống mãi trong lòng mọi người.
Cha sống mãi trong ánh sáng, bầu trời.
Bầu trời và ánh sáng.
Con phải biết hưởng cho xứng đáng
Phải làm chim bay cao, phải làm cây mọc thẳng
Phải lo âu giữ gìn.
Hãy lớn lên, con ơi, lớn lên!…
Phần I – Đọc Hiểu
Câu 1: Hai dấu hiệu hình thức để xác định thể thơ
Bài thơ thuộc thể thơ tự do với hai dấu hiệu hình thức chính:
- Cấu trúc không theo quy luật cố định: Bài thơ không tuân theo số chữ, số câu cố định như các thể thơ truyền thống (lục bát, song thất lục bát…)
- Sự lặp lại có nhịp điệu: Câu “Hãy lớn lên, con ơi” và “Lớn lên nhé, con ơi” được lặp lại nhiều lần, tạo nên âm điệu đặc trưng và nhấn mạnh thông điệp
Câu 2: Những hình ảnh so sánh với sự lớn lên của người con
Tác giả sử dụng ba hình ảnh chính để so sánh:
- “Cái cây tắm đầy ánh sáng”: Biểu tượng cho sự vươn lên mạnh mẽ, phát triển trong môi trường tốt đẹp
- “Cánh chim giữa bầu trời trong sạch”: Tượng trưng cho sự tự do, khát vọng vươn tới những điều cao đẹp
- “Thân cây mọc thẳng”: Thể hiện sự kiên cường, mạnh mẽ và chính trực trong cuộc sống
Câu 3: Hiệu quả của hình thức lời tâm sự cha với con
Việc sử dụng hình thức lời tâm sự mang lại những hiệu quả nổi bật:
- Tạo không gian gần gũi, ấm áp: Làm nổi bật tình cảm gia đình thiêng liêng giữa cha và con
- Thể hiện tính chân thành, sâu sắc: Khắc sâu tâm tư, nguyện vọng của người cha dành cho con, đồng thời thể hiện sự hy sinh của người lính
- Mang tính giáo dục cao: Khuyến khích con cái sống có mục tiêu, lý tưởng và dũng cảm thông qua lời dặn dò đầy tình cảm
Câu 4: Nội dung lời dặn trong câu thơ chỉ định
Những dòng thơ “Hãy lớn lên, con ơi, làm cảnh chim bay cao, làm thân cây mọc thẳng” thể hiện:
- Kỳ vọng về nhân cách: Không chỉ mong muốn con lớn lên về thể chất mà còn về tinh thần, trở thành người có phẩm chất cao đẹp
- Ước vọng về lý tưởng sống: “Cánh chim bay cao” và “thân cây mọc thẳng” thể hiện mong muốn con sống tự do, mạnh mẽ, kiên định và không ngừng vươn lên
- Ý thức trách nhiệm: Để sống xứng đáng với sự hy sinh của cha, con cần có trách nhiệm với bản thân và xã hội
Câu 5: Sống sao để “sống mãi trong lòng mọi người”
Để được “sống mãi trong lòng mọi người” sau khi ra đi, mỗi người cần:
Sống chân thành và ý nghĩa: Cống hiến cho cộng đồng và những người xung quanh thông qua những hành động thiết thực, dù nhỏ nhưng ý nghĩa như giúp đỡ người khác, sống có trách nhiệm. Giữ gìn giá trị nhân văn: Thể hiện qua sự quan tâm, yêu thương và tôn trọng lẫn nhau, bằng tấm lòng bao dung, độ lượng. Theo đuổi lý tưởng cao đẹp: Sống thật với bản thân, theo đuổi ước mơ và tạo ra những kỷ niệm, ảnh hưởng tích cực đến người khác. Để lại di sản tinh thần: Những phẩm chất tốt đẹp, kiến thức, tình yêu thương sẽ trở thành “tượng đài” trong lòng người khác, giúp ta tồn tại mãi dù thể xác không còn. Như vậy, giá trị thực sự của cuộc đời không nằm ở thời gian sống mà ở cách ta đã sống và những gì ta để lại cho thế giới.
Phần II – Viết
Câu 1 (2,0 điểm): Viết đoạn văn nghị luận cảm nhận về nhân vật trữ tình người cha
Yêu cầu: Viết đoạn văn nghị luận khoảng 200 chữ về nhân vật trữ tình người cha trong bài thơ “Lời người liệt sĩ dặn con”.
Hướng dẫn giải:
Cấu trúc đoạn văn:
- Câu chủ đề: Nêu đánh giá tổng quát về nhân vật người cha
- Câu triển khai: Phân tích các đặc điểm nổi bật của nhân vật
- Câu kết luận: Khẳng định ý nghĩa, giá trị của nhân vật
Nội dung cần phân tích:
- Hình ảnh người cha anh hùng: Một liệt sĩ đã hy sinh trong chiến đấu, thể hiện tinh thần dũng cảm, bất khuất
- Tình yêu thương sâu sắc: Dù đã ra đi nhưng vẫn dõi theo, quan tâm đến sự trưởng thành của con với những lời dặn dò ân cần
- Niềm tin mãnh liệt: Tin tưởng vào tương lai tươi sáng của con và đất nước thông qua những hình ảnh “ánh sáng”, “bầu trời”
- Sự sống vĩnh cửu: “Cha sống mãi trong lòng mọi người” thể hiện giá trị tinh thần bất diệt của những người hy sinh vì lý tưởng cao đẹp
Nhân vật trữ tình người cha trong bài thơ “Lời người liệt sĩ dặn con” của Bế Kiến Quốc hiện lên như một hình tượng cao đẹp, kết hợp giữa tình yêu thương gia đình và tinh thần hy sinh vì Tổ quốc. Dù đã ngã xuống trên chiến trường, người cha vẫn dành những lời dặn dò ân cần, tha thiết cho con qua các câu thơ như “Lớn lên nhé, con ơi” hay “Hãy lớn lên, con ơi”. Những lời nhắn nhủ ấy không chỉ thể hiện tình yêu thương vô bờ mà còn gửi gắm niềm tin mãnh liệt vào tương lai của con, mong con trưởng thành như “cái cây tắm đầy ánh sáng” và tự do như “cánh chim giữa bầu trời trong sạch”. Đặc biệt, niềm tin “Cha sống mãi trong lòng mọi người” khẳng định giá trị bất diệt của sự hy sinh, như hòa vào ánh sáng và bầu trời vĩnh cửu. Người cha không chỉ là một người lính dũng cảm mà còn là biểu tượng của tình phụ tử thiêng liêng, truyền cảm hứng cho con sống mạnh mẽ, kiên cường và có lý tưởng. Hình ảnh người cha để lại ấn tượng sâu sắc, khắc họa rõ nét sự kết nối giữa tình cảm gia đình và lòng yêu nước cao cả.
Câu 2 (4,0 điểm): Bài văn nghị luận về học sinh lớp 12 chuẩn bị nghề nghiệp
Yêu cầu: Viết bài văn nghị luận khoảng 600 chữ về vấn đề học sinh lớp 12 chuẩn bị nghề nghiệp trong bối cảnh “cơn bão sa thải”.
Cấu trúc bài văn:
I. Mở bài
- Đặt vấn đề: Giới thiệu bối cảnh thị trường lao động biến động với làn sóng sa thải
- Nêu luận đề: Khẳng định tầm quan trọng của việc chuẩn bị nghề nghiệp sớm cho học sinh lớp 12
II. Thân bài
1. Thực trạng thị trường lao động hiện tại:
- Các công ty cắt giảm nhân sự do ảnh hưởng của AI, tự động hóa
- Yêu cầu ngày càng cao về kỹ năng và khả năng thích ứng
- Những ngành nghề truyền thống bị thay thế
2. Tầm quan trọng của việc chuẩn bị nghề nghiệp:
- Giúp học sinh định hướng rõ ràng, tránh lạc hướng
- Trang bị kỹ năng cần thiết để thích ứng với thị trường
- Tạo lợi thế cạnh tranh trong môi trường khắc nghiệt
3. Các biện pháp cụ thể:
- Tự nhận thức bản thân: Hiểu rõ sở thích, năng lực, điểm mạnh/yếu
- Cập nhật thông tin thị trường: Nắm bắt xu hướng nghề nghiệp mới, nhu cầu tuyển dụng
- Phát triển kỹ năng: Rèn luyện kỹ năng mềm (giao tiếp, làm việc nhóm, tư duy phản biện)
- Chọn ngành phù hợp: Dựa trên năng lực cá nhân và triển vọng thị trường
- Tinh thần học hỏi: Luôn sẵn sàng thích ứng và cập nhật kiến thức mới
4. Vai trò của các bên liên quan:
- Nhà trường: Tổ chức tư vấn nghề nghiệp, trải nghiệm thực tế
- Gia đình: Hỗ trợ, định hướng nhưng không áp đặt
- Học sinh: Chủ động tìm hiểu, chuẩn bị và rèn luyện
III. Kết bài
- Khẳng định lại luận điểm: Việc chuẩn bị nghề nghiệp sớm là cần thiết và khôn ngoan
- Mở rộng ý nghĩa: Chỉ có sự chuẩn bị tốt mới giúp học sinh “đi ngược cơn bão sa thải” và thành công trong tương lai
Thị trường lao động thế giới và trong nước đầu năm 2025 đang trải qua những biến động mạnh mẽ với làn sóng sa thải không ngừng. Theo khảo sát của Navigos Search, khoảng 20% doanh nghiệp dự kiến tinh gọn bộ máy hoặc đóng băng tuyển dụng . Các tập đoàn lớn như Meta sa thải 3.600 nhân sự, BP cắt giảm 4.700 nhân viên, và Microsoft loại bỏ gần 1% lực lượng lao động, cho thấy áp lực từ trí tuệ nhân tạo (AI) và tự động hóa đang thay đổi cấu trúc việc làm . Trước “cơn bão sa thải” khó lường này, học sinh lớp 12 – thế hệ chuẩn bị bước vào thị trường lao động – cần có sự chuẩn bị nghề nghiệp bài bản để không chỉ tồn tại mà còn vươn lên mạnh mẽ.
Thực trạng thị trường lao động và những thách thức
Sự phát triển của AI và công nghệ số đang tái định hình thị trường lao động. Báo cáo Tương lai việc làm 2025 của Diễn đàn Kinh tế Thế giới dự báo AI sẽ thay thế 85 triệu việc làm nhưng đồng thời tạo ra 97 triệu việc làm mới trong các lĩnh vực như phân tích dữ liệu, khoa học dữ liệu và máy học . Tại Việt Nam, dù có tín hiệu phục hồi với nhu cầu tuyển dụng tăng ở các ngành công nghệ thông tin, năng lượng tái tạo và logistics, nhưng sự thiếu hụt lao động chất lượng cao vẫn là bài toán lớn . Điều này đặt ra thách thức cho học sinh lớp 12: làm thế nào để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường?Tầm quan trọng của việc chuẩn bị nghề nghiệp sớm
Định hướng nghề nghiệp từ sớm giúp học sinh lớp 12 hiểu rõ sở thích, năng lực và mục tiêu của bản thân, từ đó lựa chọn con đường phù hợp . Việc chuẩn bị không chỉ giúp các em tiết kiệm thời gian, chi phí mà còn tạo lợi thế cạnh tranh trong bối cảnh nhiều lao động trẻ đang tuyệt vọng gửi hàng trăm lá đơn xin việc mà không có kết quả . Hơn nữa, khi được trang bị kỹ năng và kiến thức phù hợp, học sinh có thể nắm bắt cơ hội trong các ngành nghề mới nổi, từ đó “đi ngược cơn bão sa thải” và khẳng định vị trí của mình.Giải pháp chuẩn bị nghề nghiệp hiệu quả
Để đối mặt với thị trường lao động đầy biến động, học sinh lớp 12 cần thực hiện những bước cụ thể. Trước hết, các em nên tự đánh giá điểm mạnh, điểm yếu và đam mê của bản thân thông qua các bài test trắc nghiệm hoặc tham gia chương trình hướng nghiệp . Thứ hai, việc tìm hiểu xu hướng thị trường lao động là rất cần thiết, đặc biệt tập trung vào các ngành có nhu cầu cao như công nghệ, chuyển đổi số và kinh tế xanh . Thứ ba, học sinh cần rèn luyện kỹ năng mềm như giao tiếp, làm việc nhóm và tư duy phản biện, đồng thời học hỏi không ngừng để thích ứng với sự thay đổi . Cuối cùng, sự hỗ trợ từ gia đình và nhà trường qua các buổi tư vấn, workshop trải nghiệm sẽ giúp các em có cái nhìn thực tế và định hướng rõ ràng hơn .Kết luận
Cơn bão sa thải không phải là dấu chấm hết mà là lời cảnh báo để học sinh lớp 12 chủ động chuẩn bị nghề nghiệp ngay từ hôm nay. Với sự định hướng đúng đắn và nỗ lực không ngừng, các em có thể vượt qua thách thức, nắm bắt cơ hội và trở thành lực lượng lao động chất lượng cao, đóng góp tích cực cho xã hội. Hành trình chuẩn bị nghề nghiệp chính là chìa khóa để các em tự tin bước vào thị trường lao động, đi ngược lại cơn bão và xây dựng tương lai vững chắc.
- Bài thơ “Lời người liệt sĩ dặn con” của Bế Kiến Quốc và câu hỏi liên quan
- Đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) cảm nhận về nhân vật trữ tình người cha trong bài thơ
- Bài văn nghị luận trình bày suy nghĩ với vấn đề: Học sinh lớp 12 với hành trình chuẩn bị nghề nghiệp
- Trả lời ngắn gọn, đúng trọng tâm, không lan man; Dẫn chứng phải chính xác, không sai lệch
- Tập trung vào nhân vật người cha với tư cách là một liệt sĩ và người cha đầy tình yêu thương; Phân tích sâu sắc, có dẫn chứng từ bài thơ
- Hiểu đúng “cơn bão sa thải” và thách thức đối với học sinh lớp 12; Phân tích thực trạng, nguyên nhân và đề xuất giải pháp phù hợp; Thể hiện góc nhìn riêng, tránh lặp lại ý kiến chung chung
- Đọc kỹ đề bài trước khi làm
- Phân bổ thời gian hợp lý cho từng câu
- Trình bày rõ ràng, sạch sẽ
TÀI LIỆU LIÊN QUAN
 |  |
 |  |
 |  |
 |  |
 |  |