BỨC XÚC KHÔNG LÀM TA VÔ CAN
Đã đến lúc chúng ta cần tách ra khỏi đám đông, khước từ chuyên chế của nó. Người ta chỉ có thể lắng nghe tiếng nói bên trong mình nếu bỏ được ra ngoài sự ồn ào xung quanh. Chúng ta cần đứng riêng để tìm ra mình, để bảo vệ tư duy độc lập và nuôi dưỡng ý thức trách nhiệm. Triết gia Soren Kierkegaard coi đám đông là tập hợp những người lẩn tránh sự nhọc nhằn của quá trình phát triển bản thân. Ma lực của đám đông được nhắc tới từ rất sớm.
“Không đi theo đám đông để làm điều xấu” là một câu trong Kinh Thánh. Không chỉ đơn giản là “Không làm điều xấu”, mà cụ thể là “Không đi theo đám đông để làm điều xấu”. Trong một loạt các thí nghiệm nổi tiếng của Solomon Asch cách đây 60 năm, người tham gia thí nghiệm ngồi cùng với một số người khác (thực chất là những người đồng mưu với Asch). Mọi người trong nhóm được yêu cầu so sánh độ dài của một đường thẳng – một bài tập cho trẻ con. Tuy nhiên, nếu những người đồng mưu nhất loạt cùng chọn một câu trả lời rõ ràng là sai, thì trong tới 30% trường hợp, người tham gia thí nghiệm sẽ từ bỏ ý kiến cá nhân của mình để vào hùa với đám đông
[…]
Đứng một mình không dễ. Không những nó có thể làm ta không được ưa thích, khi một mình, nhà văn Đan Mạch Dorthe Nors viết, chúng ta phải đối diện với cảm xúc , quá khứ của ta, cuộc đời của ta, những vấp váp, sai lầm của ta, ta sẽ cảm thấy mình nhỏ bé. Cần lòng dũng cảm để không lẩn tránh chúng. Đổi lại, điều ta nhận được là một sự vững vàng mà không phải bám víu vào sự tung hô của người khác. Một mình nhưng không cô đơn.
Phần I – Đọc Hiểu
Câu 1: Vấn đề trọng tâm được đề cập đến trong đoạn trích
Vấn đề trọng tâm của đoạn trích là sự cần thiết phải tách khỏi đám đông để bảo vệ tư duy độc lập và phát triển bản thân. Tác giả đề cập đến việc con người cần “tách ra khỏi đám đông, khước từ chuyên chế của nó” để có thể “lắng nghe tiếng nói bên trong mình”, “tìm ra mình”, “bảo vệ tư duy độc lập và nuôi dưỡng ý thức trách nhiệm”.
Câu 2: Lý do cần tách khỏi đám đông
Theo đoạn trích, chúng ta cần tách ra khỏi đám đông vì những lý do sau:
- Để lắng nghe tiếng nói nội tâm: “Người ta chỉ có thể lắng nghe tiếng nói bên trong mình nếu bỏ được ra ngoài sự ồn ào xung quanh”
- Để tự khám phá bản thân: “Chúng ta cần đứng riêng để tìm ra mình”
- Để bảo vệ tư duy độc lập: Tránh bị ảnh hưởng tiêu cực bởi áp lực từ đám đông
- Để nuôi dưỡng ý thức trách nhiệm: Phát triển khả năng tự chịu trách nhiệm cho quyết định của mình
- Tránh tâm lý “bầy đàn”: Đám đông có thể khiến con người “làm điều xấu” và “lẩn tránh sự nhọc nhằn của quá trình phát triển bản thân”
Câu 3: Tác dụng của biện pháp tu từ liệt kê
Biện pháp tu từ liệt kê trong câu văn được thể hiện qua chuỗi các cụm từ: “cảm xúc của ta, quá khứ của ta, cuộc đời của ta, những vấp váp sai lầm của ta”.
Tác dụng của biện pháp liệt kê:
- Làm rõ và cụ thể hóa: Perci định những khó khăn, thử thách mà con người phải đối mặt khi ở một mình
- Tạo hiệu ứng nhấn mạnh: Làm nổi bật sự đa dạng và phức tạp của những vấn đề nội tâm
- Tạo nhịp điệu: Chuỗi liệt kê tạo ra nhịp điệu đều đặn, làm tăng tính thuyết phục
- Thể hiện tính toàn diện: Cho thấy việc đối mặt với chính mình là một quá trình toàn diện, từ cảm xúc đến quá khứ, từ cuộc đời đến những sai lầm
Câu 4: Tác dụng của việc dẫn chứng thí nghiệm Solomon Asch
Việc sử dụng bằng chứng về thí nghiệm của Solomon Asch có những tác dụng quan trọng:
- Tăng tính thuyết phục: Sử dụng dẫn chứng khoa học cụ thể, có thể kiểm chứng được
- Minh họa sinh động: Thí nghiệm cho thấy rõ ràng việc con người có thể bỏ qua ý kiến cá nhân để “vào hùa với đám đông” (30% trường hợp)
- Chứng minh luận điểm: Khẳng định tính chính xác của quan điểm về “ma lực của đám đông”
- Tạo độ tin cậy: Dẫn chứng từ nghiên cứu khoa học uy tín làm tăng giá trị của bài viết
- Cụ thể hóa vấn đề trừu tượng: Biến một khái niệm triết học phức tạp thành hiện tượng có thể quan sát được
Câu 5: Quan điểm về “Một mình nhưng không cô đơn”
Tôi đồng tình với quan niệm này vì những lý do sau:
Từ góc độ đoạn trích:
- Tác giả đã chỉ ra rằng khi đứng một mình, chúng ta nhận được “một sự vững vàng mà không phải bám víu vào sự tung hô của người khác”
- Việc tách khỏi đám đông giúp ta “tìm ra mình” và “bảo vệ tư duy độc lập”
Từ góc độ thực tế:
- Cô đơn vs một mình: Cô đơn là cảm giác tiêu cực khi thiếu sự kết nối, còn một mình là trạng thái tích cực để tự khám phá bản thân
- Sự vững vàng nội tâm: Khi có tư duy độc lập, con người sẽ tự tin hơn và không cần phụ thuộc vào sự công nhận từ bên ngoài
- Chất lượng mối quan hệ: Người có cá tính độc lập thường xây dựng được những mối quan hệ chân thành, sâu sắc hơn
- Phát triển bản thân: Thời gian một mình là cơ hội để suy ngẫm, học hỏi và hoàn thiện bản thân
Phần II – Viết
Câu 1: Đoạn văn nghị luận về tư duy độc lập (2,0 điểm)
Yêu cầu: Viết đoạn văn nghị luận khoảng 200 chữ về sự cần thiết của tư duy độc lập từ góc nhìn người trẻ.
Trong thời đại thông tin bùng nổ hiện nay, tư duy độc lập trở thành kỹ năng sống vô cùng cần thiết đối với thế hệ trẻ. Tư duy độc lập là khả năng suy nghĩ, phân tích và đưa ra quan điểm riêng mà không bị ảnh hưởng bởi áp lực xã hội hay định kiến.
Đối với người trẻ, tư duy độc lập giúp chúng ta tự tin hơn trong việc đưa ra quyết định, bảo vệ quan điểm cá nhân và tự chịu trách nhiệm với lựa chọn của mình. Thay vì nghe theo số đông một cách máy móc, người trẻ có tư duy độc lập sẽ biết cách lắng nghe, đánh giá thông tin một cách khách quan rồi mới đưa ra kết luận. Điều này đặc biệt quan trọng khi chúng ta phải đối mặt với những thông tin sai lệch trên mạng xã hội.
Hơn nữa, tư duy độc lập còn giúp người trẻ phát triển khả năng sáng tạo, đổi mới và tìm ra những giải pháp riêng cho các vấn đề. Trong thế giới cạnh tranh khốc liệt hiện nay, chỉ những người dám suy nghĩ khác biệt mới có thể tạo ra giá trị và thành công trong cuộc sống.
Câu 2: Viết một bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) phân tích bài thơ (4 điểm)
Phân tích bài thơ “Tự tình tháng ba” của Bình Nguyên Trang
Bình Nguyên Trang là một nhà thơ, nhà báo tài năng với phong cách thơ nhẹ nhàng, giàu nội tâm và đậm chất nữ tính. Bài thơ “Tự tình tháng ba” là một trong những tác phẩm tiêu biểu của bà, thể hiện nỗi hoài niệm sâu sắc về quê hương, về những ký ức tuổi thơ và tình cảm đối với gia đình.
Về nội dung, bài thơ là lời tự sự đầy cảm xúc của nhân vật trữ tình trước những biến chuyển của thiên nhiên tháng ba, đồng thời ẩn chứa những suy tư, hoài niệm về cuộc sống. Tháng ba trong thơ không chỉ đơn thuần là thời gian mà còn mang ý nghĩa biểu tượng – giai đoạn chuyển giao giữa mùa đông lạnh lẽo và mùa xuân ấm áp, tạo nên không gian vừa mơ hồ vừa rõ nét.
Hình ảnh “Mùa xuân ơi/ Người gieo hạt trên cánh đồng kỉ niệm” mở đầu bài thơ bằng lời gọi thân thương, nhân hóa mùa xuân như người bạn đồng hành. “Cánh đồng kỉ niệm” là nơi lưu giữ những khoảnh khắc đẹp đẽ của tuổi thơ, những ký ức được “gieo hạt” một cách trân trọng, nâng niu.
Nỗi niềm của nhân vật trữ tình được thể hiện qua cụm từ “Tháng ba sương khói như lòng”. Sương khói là hình ảnh mơ hồ, bàng bạc, phản ánh tâm trạng bâng khuâng, day dứt của người xa quê. Hình ảnh “Tôi thả tình tôi trên một dòng sông” thể hiện sự tiếc nuối, luyến tiếc khi phải xa rời quê hương.
Về nghệ thuật, điểm nổi bật của bài thơ là tác giả đã vẽ nên hoài niệm về tháng ba bằng những sắc màu phong phú. “Chiều đồng giao thức màu hoa bèo tím”, “Kí ức xanh một vùng bến bãi”, “Vàng đi nắng ơi” tạo nên bức tranh thiên nhiên đầy màu sắc. Đặc biệt, hình ảnh hoa gạo đỏ rực dù không được gọi thành tên nhưng ẩn hiện trong câu “Và trong tôi hoa gạo vẫn nhọc nhằn” – biểu tượng cho nỗi nhớ cháy bỏng, miên man.
Biện pháp tu từ so sánh trong câu “Dáng con đò gầy như dáng chị tôi” vừa thể hiện tình cảm gắn bó với quê hương, vừa gợi lên hình ảnh người thân yêu trong ký ức. Con đò gầy gò, mỏng manh như dáng người chị, cả hai đều mang nét dịu dàng, thơ mộng của miền quê.
Đặc biệt, câu thơ “Tôi đi xa để gần gũi ngàn năm” chứa đựng nghịch lý sâu sắc. Về mặt không gian, nhân vật càng đi xa quê hương, nhưng về mặt tinh thần, lại càng gần gũi với nguồn cội, với truyền thống văn hóa “ngàn năm”. Đây là sự thể hiện tình yêu quê hương chân thành, sâu sắc.
Kết luận, “Tự tình tháng ba” không chỉ là bức tranh thiên nhiên thơ mộng mà còn là lời tự sự đầy tâm trạng về nỗi nhớ quê hương da diết. Qua ngòi bút tinh tế, Bình Nguyên Trang đã chạm đến những rung động sâu kín của tâm hồn, thể hiện phong cách thơ giàu cảm xúc và đậm chất nữ tính trong nền thi ca đương đại.
- Đoạn trích từ “Bức xúc không làm ta vô can” của Đặng Hoàng Giang và câu hỏi liên quan
- Đoạn văn nghị luận khoảng 200 chữ về tư duy độc lập từ góc nhìn người trẻ
- Bài văn nghị luận khoảng 600 chữ phân tích bài thơ “Tự tình tháng ba” của Bình Nguyên Trang
- Đọc kỹ đề và gạch chân từ khóa quan trọng trong từng câu hỏi, đặc biệt chú ý các động từ yêu cầu như “phân tích”, “liên hệ”, “bày tỏ quan điểm”
- Phân tích đề bài kỹ lưỡng để xác định các luận điểm, luận cứ cần thiết; Đảm bảo đầy đủ các thành phần: luận đề, luận điểm, phân tích và dẫn chứng
- Kết hợp kiến thức văn học với khả năng liên hệ thực tế
- Đọc kỹ đề bài trước khi làm
- Phân bổ thời gian hợp lý cho từng câu
- Trình bày rõ ràng, sạch sẽ
TÀI LIỆU LIÊN QUAN
 |  |
 |  |
 |  |
 |  |
 |  |