Đề thi thử tốt nghiệp THPT 2025 Ngữ Văn THPT Phan Ngọc Hiền – Cà Mau

Phần I – Đọc Hiểu

Câu 1: Xác định thể thơ và chỉ ra dấu hiệu nhận biết thể thơ trong đoạn trích trên

Thể thơ: Thơ tự do

Dấu hiệu nhận biết:

• Không tuân theo số câu, số chữ cố định
• Nhịp điệu linh hoạt, không gò bó
• Cách ngắt dòng tự nhiên, phù hợp với cảm xúc và nội dung biểu đạt

Câu 2: Tìm trong đoạn trích các từ ngữ, hình ảnh chỉ chủ thể của Đất nước

Các hình ảnh chỉ chủ thể của Đất nước bao gồm:

• “Đất nước của những người con gái, con trai”
• “Đất nước của Bác Hồ”
• “Của óc thông minh và lòng dũng cảm”
• “Những đèn pha Cách mạng”

Câu 3: Gọi tên và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ trong khổ thơ đầu

Biện pháp tu từ: So sánh – “Đẹp như hoa hồng, cứng hơn sắt thép”

Tác dụng:

• Giúp câu thơ thêm sinh động, hấp dẫn
• Khẳng định, nhấn mạnh hình ảnh thế hệ trẻ Việt Nam vừa mềm mại, đẹp đẽ như hoa hồng, vừa kiên cường, mạnh mẽ như sắt thép
• Qua đó thể hiện niềm tự hào của tác giả đối với thế hệ trẻ Việt Nam

Câu 4: Nêu ý nghĩa của hình ảnh “Những đèn pha cách mạng” trong khổ thơ thứ (2)

Ý nghĩa của hình ảnh:

• “Những đèn pha cách mạng” mang ý nghĩa biểu tượng, gợi liên tưởng đến ánh sáng soi rọi con đường đấu tranh của dân tộc
• Tượng trưng cho sự lãnh đạo của Đảng, Bác Hồ và lý tưởng cách mạng dẫn dắt nhân dân Việt Nam vượt qua khó khăn
• Hình ảnh này còn thể hiện niềm tin của nhân dân vào con đường cách mạng, vào sự tất thắng của dân tộc

Câu 5: Trình bày suy nghĩ về cảm xúc của tác giả trong khổ thơ thứ (3)

Cảm xúc của tác giả:

• Khổ thơ thứ (3) thể hiện niềm tự hào, hạnh phúc khi được là con của Đất nước
• Tác giả bộc lộ tinh thần chiến đấu mạnh mẽ, sẵn sàng hy sinh vì độc lập tự do của dân tộc
• Hình ảnh “băng tới trước quân thù như triều như thác” và “biến thành bão lửa ngút trời” thể hiện sự hừng hực khí thế chiến đấu, sức mạnh của dân tộc Việt Nam

Phần II – Viết

Câu 1: Viết đoạn văn nghị luận đánh giá đặc sắc về nội dung đoạn thơ

Phương pháp giải:

• Vận dụng kiến thức về cách viết đoạn văn nghị luận
• Lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp, kết hợp chặt chẽ lí lẽ và dẫn chứng

Cấu trúc đoạn văn:

Mở đoạn:

• Giới thiệu ngắn gọn về tác giả Nam Hà và bài thơ “Chúng con chiến đấu cho Người sống mãi Việt Nam ơi!”
• Nêu nội dung chính: Ca ngợi vẻ đẹp của Đất nước trên phương diện văn hóa, thiên nhiên và con người

Thân đoạn:

Đất nước của thơ ca và văn hóa dân gian:

• Hình ảnh “bốn mùa hoa nở”, “trang Kiều”, “câu hát dân gian” gợi lên bề dày văn hóa của dân tộc
• Thể hiện niềm tự hào về di sản văn học, nghệ thuật

Đất nước của thiên nhiên tươi đẹp:

• Hình ảnh “dòng sông”, “giọng hò xứ sở” mang đến cảm giác yên bình, trữ tình
• So sánh dòng sông với đặc trưng tâm hồn con người Việt Nam: trong sáng, ngọt ngào, mềm mại như nhung lụa

Đất nước của những người mẹ anh hùng:

• Hình ảnh “mặc áo thay vai”, “hạt lúa củ khoai” thể hiện sự chịu thương chịu khó, bền bỉ
• Gợi lên truyền thống kiên cường, bất khuất trong chiến tranh

Đánh giá nghệ thuật:

• Thể thơ tự do giúp tác giả bộc lộ cảm xúc tự nhiên
• Hình ảnh thơ giàu giá trị biểu tượng, mang đậm chất trữ tình
• Biện pháp so sánh, ẩn dụ thể hiện vẻ đẹp Đất nước sinh động

Kết đoạn:

• Khẳng định đoạn thơ thể hiện sâu sắc tình yêu và niềm tự hào về Đất nước
• Gợi mở trách nhiệm giữ gìn và phát huy giá trị tốt đẹp của dân tộc

Bài thơ “Chúng con chiến đấu cho Người sống mãi Việt Nam ơi!” của Nam Hà là một tác phẩm nổi bật trong dòng thơ kháng chiến, khắc họa vẻ đẹp của Đất nước qua các khía cạnh văn hóa, thiên nhiên và con người. Trước hết, Đất nước của thơ ca và văn hóa dân gian hiện lên qua hình ảnh “bốn mùa hoa nở”, “trang Kiều”, “câu hát dân gian”, gợi lên bề dày truyền thống văn hóa dân tộc, thể hiện niềm tự hào sâu sắc về di sản tinh thần . Tiếp theo, Đất nước của thiên nhiên tươi đẹp được miêu tả bằng “những dòng sông”, “giọng hò xứ sở”, mang đến cảm giác yên bình, trữ tình, đồng thời so sánh dòng sông “trong sáng như trời xanh, mượt mà như nhung lụa” để nhấn mạnh vẻ đẹp tâm hồn người Việt . Cuối cùng, Đất nước của những người mẹ được khắc họa qua hình ảnh “mặc áo thay vai”, “hạt lúa củ khoai”, thể hiện sự tần tảo, bền bỉ nuôi chồng con chiến đấu, gợi lên truyền thống hy sinh cao cả . Thể thơ tự do giúp cảm xúc tuôn chảy tự nhiên, kết hợp hình ảnh biểu tượng và biện pháp so sánh sinh động, đoạn thơ khơi dậy tình yêu và niềm tự hào về Đất nước, đồng thời nhắc nhở trách nhiệm gìn giữ những giá trị quý báu của dân tộc.

Câu 2: Viết bài văn nghị luận về việc theo đuổi ước mơ đối với tuổi trẻ

Phương pháp giải:

• Vận dụng kiến thức về viết bài văn nghị luận
• Kết hợp nhuần nhuyễn lí lẽ và dẫn chứng

Cấu trúc bài văn:

Mở bài:

• Giới thiệu vấn đề: Ước mơ là ngọn đèn soi sáng hành trình của con người
• Trích dẫn ý kiến: “Ước mơ có thể lớn lao hay nhỏ bé nhưng đều làm cho cuộc sống của mỗi người thêm tươi đẹp, ý nghĩa”
• Khẳng định vai trò quan trọng của ước mơ đối với tuổi trẻ

Thân bài:

Giải thích vấn đề:

• Ước mơ là những khát vọng, hoài bão mà con người muốn đạt được trong tương lai

Tầm quan trọng của việc theo đuổi ước mơ:

Ước mơ là kim chỉ nam cho hành động:

• Giúp người trẻ có định hướng rõ ràng, tránh sống mơ hồ, vô định
• Tạo động lực học tập và phấn đấu

Rèn luyện ý chí, nghị lực:

• Giúp vượt qua khó khăn và thất bại
• Quan trọng là biết đứng lên sau thất bại, không bỏ cuộc
• Phát triển bản thân, khám phá tiềm năng

Cách thức theo đuổi ước mơ:

• Xác định ước mơ của bản thân, đặt mục tiêu rõ ràng
• Học hỏi, trau dồi kiến thức và kỹ năng cần thiết
• Kiên trì, không sợ thất bại, luôn giữ niềm tin vào bản thân
• Chủ động nắm bắt cơ hội, dám bước ra khỏi vùng an toàn

Phản đề và giải quyết:

• Nhiều người mơ mộng viển vông mà không hành động
• Một số bạn trẻ dễ nản lòng, bỏ cuộc khi gặp khó khăn
• Cần phân biệt ước mơ thực tế và ảo tưởng phi lý

Kết bài:

• Khẳng định lại vai trò của ước mơ đối với tuổi trẻ
• Kêu gọi mọi người dám ước mơ và kiên trì theo đuổi mục tiêu

Tuổi trẻ là mùa xuân của đời người, là thời khắc tràn đầy nhiệt huyết và khát khao cống hiến. Trong hành trình ấy, ước mơ chính là ngọn đèn soi sáng, dẫn lối cho mỗi bước đi. Như câu nói đầy ý nghĩa: “Ước mơ có thể lớn lao hay nhỏ bé nhưng đều làm cho cuộc sống của mỗi người thêm tươi đẹp, ý nghĩa”. Việc theo đuổi ước mơ không chỉ giúp tuổi trẻ chạm đến thành công mà còn là cách để khẳng định giá trị bản thân và tạo nên một cuộc đời đáng sống.

Ước mơ là những khát vọng, hoài bão mà mỗi người mong muốn đạt được trong tương lai. Với tuổi trẻ, ước mơ là biểu hiện của sự năng động, của lý tưởng cao đẹp và lòng dũng cảm dám nghĩ, dám làm. Đó có thể là ước mơ giản dị như học giỏi để đỗ trường mơ ước, hoặc hoài bão lớn lao như trở thành bác sĩ cứu người, kỹ sư sáng tạo công nghệ, hay nhà hoạt động xã hội thay đổi cộng đồng . Ước mơ đóng vai trò như ngọn hải đăng, giúp người trẻ không lạc lối giữa những thử thách và ngã rẽ của cuộc sống . Khi có mục tiêu rõ ràng, tuổi trẻ biết nỗ lực, vượt qua khó khăn và tìm thấy động lực để tiến bước, ngay cả trong những ngày tháng mệt mỏi nhất .

Theo đuổi ước mơ mang lại nhiều giá trị to lớn cho tuổi trẻ. Trước hết, đó là hành trình khám phá và hoàn thiện bản thân. Trong quá trình hiện thực hóa ước mơ, người trẻ học cách đối mặt với thử thách, rèn luyện ý chí kiên trì và vượt qua giới hạn của chính mình . Mỗi lần vấp ngã nhưng không bỏ cuộc, ta trưởng thành hơn, mạnh mẽ hơn. Thứ hai, việc phấn đấu vì ước mơ giúp tuổi trẻ có niềm tin và hy vọng, khiến mỗi ngày trôi qua đều trở nên ý nghĩa . Thành quả đạt được sau những nỗ lực là niềm tự hào lớn lao, như phần thưởng xứng đáng cho sự bền bỉ. Câu chuyện của Nick Vujicic – người không tay không chân nhưng vượt qua nghịch cảnh để trở thành diễn giả truyền cảm hứng – là minh chứng sống động rằng không gì là không thể nếu ta quyết tâm theo đuổi đam mê .

Tuy nhiên, con đường chinh phục ước mơ chưa bao giờ dễ dàng. Đó là hành trình đầy chông gai, đòi hỏi ý chí mạnh mẽ và sự kiên định. Nhiều bạn trẻ từ bỏ ước mơ vì sợ thất bại hoặc nản lòng trước khó khăn . Áp lực từ gia đình, xã hội và tâm lý “đốt cháy giai đoạn” cũng khiến không ít người chùn bước khi đối mặt với thử thách đầu tiên . Để vượt qua những trở ngại này, tuổi trẻ cần xác định mục tiêu rõ ràng, xuất phát từ đam mê và khả năng của bản thân, tránh những ước mơ viển vông, xa rời thực tế . Hãy lập kế hoạch cụ thể, từng bước nhỏ mà vững chắc, đồng thời rèn luyện ý chí, coi thất bại là bài học để trưởng thành . Bên cạnh đó, sự học hỏi không ngừng và sự đồng hành từ gia đình, bạn bè cũng là nguồn động lực quan trọng để vững bước trên hành trình .

Tuổi trẻ là thời điểm tuyệt vời nhất để dám ước mơ và dám thực hiện. Theo đuổi ước mơ không chỉ mang lại thành công mà còn đem đến niềm hạnh phúc và ý nghĩa cho cuộc sống . Dẫu con đường ấy gian nan, chỉ cần kiên trì, tin tưởng vào bản thân và không ngừng nỗ lực, ta sẽ chạm đến đích. Như lời cố Thủ tướng Singapore Lý Quang Diệu: “Hãy mơ lớn và không ngừng làm việc để biến ước mơ thành hiện thực” . Hãy sống một tuổi trẻ rực rỡ, để những giấc mơ trở thành dấu ấn không phai mờ trong hành trình cuộc đời.